Decyzja o inwestycji w magazyn energii elektrycznej to naturalny krok w stronę większej niezależności energetycznej. Jeśli planujesz montaż paneli fotowoltaicznych lub chcesz rozbudować istniejącą instalację, z pewnością zadajesz sobie pytanie: czy magazyn energii trzeba zgłaszać?
Wokół tego tematu narosło wiele mitów. W tym artykule wyjaśniamy, jak wyglądają formalności związane z instalacją magazynu, kiedy wymagane jest powiadomienie operatora sieci dystrybucyjnej i co mówią o tym przepisy.
Czy każdy magazyn energii wymaga zgłoszenia?
Odpowiedź zależy od tego, w jakim trybie pracuje Twoja instalacja. Kluczowe jest rozróżnienie między systemami podłączonymi do sieci energetycznej a tymi działającymi całkowicie niezależnie.
1. Magazyn energii w trybie on-grid (podłączony do sieci)
Jeśli Twój magazyn współpracuje z instalacją pv podłączoną do sieci (nawet jeśli służy głównie do własnych potrzeb), jest on elementem instalacji współpracującej z siecią elektroenergetyczną. W takim przypadku zgłoszenie magazynu energii do odpowiedniego operatora systemu dystrybucyjnego (OSD) jest bezwzględnie konieczne.
Zgodnie z przepisami prawa energetycznego, magazyn energii jest traktowany jako część instalacji, która może mieć wpływ na parametry sieci. OSD musi wiedzieć, że w systemie znajduje się urządzenie mogące pobierać lub oddawać energię.
2. System off-grid (wyspowy)
Sytuacja wygląda inaczej w przypadku magazynów pracujących w systemie off grid. Taki układ jest fizycznie odseparowany od sieci dystrybucyjnej. W teorii, jeśli urządzenie nie ma fizycznej możliwości oddawania energii do sieci ani pobierania jej z zewnątrz, nie podlega obowiązkowi zgłoszenia do zakładu energetycznego.
Uwaga: nawet w systemie off-grid, jeśli moc magazynu jest duża lub instalacja wiąże się z ingerencją w konstrukcję budynku (np. kontenery przemysłowe), może być wymagane pozwolenie na budowę w związku z nowelizacją prawa budowlanego.
Zgłoszenie magazynu energii a moc instalacji
Najwięcej wątpliwości budzi kwestia sumowania mocy. Czy moc magazynu energii dodaje się do mocy instalacji fotowoltaicznej?
Zgodnie z aktualną interpretacją przepisów i regulaminami operatorów sieci, kluczowa jest moc zainstalowana elektryczna całego zestawu (mikroinstalacji).
-
Jeżeli magazyn energii i panele fotowoltaiczne są podłączone przez jeden falownik hybrydowy, o mocy decyduje moc maksymalna inwertera.
-
Jeżeli magazyn posiada własny inwerter (AC-coupling), moce mogą być sumowane, co wpływa na łączną moc możliwą do wprowadzenia do sieci.
Kiedy zgłoszenie, a kiedy pozwolenie?
W przypadku mikroinstalacji (do 50 kW) procedura jest uproszczona – jest to zgłoszenie przyłączenia. Jeśli jednak suma mocy (PV + magazyn) przekracza moc mikroinstalacji (powyżej 50 kW), inwestycja przestaje być mikroinstalacją. Wtedy:
-
Magazyn energii wymaga pozwolenia na budowę wyłącznie w przypadku dużych inwestycji przemysłowych (np. kontenery wolnostojące) lub gdy jego montaż wiąże się z ingerencją w konstrukcję budynku. Typowe domowe magazyny nie wymagają pozwolenia na budowę.
-
Konieczne jest uzyskanie warunków przyłączenia.
Jak wygląda zgłoszenie przyłączenia magazynu energii elektrycznej?
Cały proces zgłaszania został w ostatnich latach uproszczony, jednak wymaga precyzji. Zazwyczaj odbywa się to drogą elektroniczną lub w formie papierowej na drukach udostępnionych przez operatora sieci dystrybucyjnej OSD.
W zgłoszeniu musisz podać parametry techniczne urządzeń, w tym:
-
Rodzaj magazynu i technologię wykonania.
-
Pojemność (kWh) i moc magazynu (kW).
-
Sposób sterowania (czy oddaje energię do sieci).
-
Moc inwertera obsługującego magazyn.
Termin realizacji przyłączenia (wymiany licznika na dwukierunkowy lub przeprogramowania) przez operatora wynosi zazwyczaj 30 dni od momentu poprawnego złożenia wniosku.
Moc przyłączeniowa a magazyn energii – pułapka formalna
Bardzo ważnym aspektem jest moc przyłączeniowa Twojego budynku. Jeśli łączna moc źródeł wytwórczych (PV + magazyn mogący oddawać prąd) jest większa niż moc przyłączeniowa określona w Twojej umowie o dostawie energii, operator może odrzucić zgłoszenie.
W takiej sytuacji konieczne będzie zwiększenie mocy przyłączeniowej, co wiąże się z dodatkowymi formalnościami i opłatami. Planując instalację o większej pojemności i mocy, zawsze sprawdź swoją umowę z operatorem.
Konsekwencje niezgłoszenia magazynu energii
Czy można pominąć ten krok? Zdecydowanie odradzamy. Brak zgłoszenia magazynu energii podłączonego do sieci wiąże się z ryzykiem poważnych konsekwencji prawnych i finansowych.
-
Kary finansowe: Operator może naliczyć opłaty za nielegalny pobór lub wprowadzanie energii.
-
Odłączenie od sieci: W skrajnych przypadkach OSD może odciąć zasilanie ze względów bezpieczeństwa.
-
Problemy z gwarancją i ubezpieczeniem: W razie awarii lub pożaru, ubezpieczyciel może odmówić wypłaty odszkodowania, jeśli instalacja była niezgodna z obowiązującymi przepisami.
Podsumowując - czy magazyn energii trzeba zgłaszać?
Odpowiedź na pytanie, czy trzeba zgłaszać magazyn, jest prosta: tak, jeśli współpracuje on z siecią energetyczną. Dotyczy to większości gospodarstw domowych korzystających z mikroinstalacji fotowoltaicznych.
Pamiętaj o kluczowych zasadach:
-
Zgłoś magazyn do operatora sieci (np. PGE, Tauron, Enea, Energa).
-
Zweryfikuj, czy moc instalacji po rozbudowie nie przekracza Twojej mocy przyłączeniowej.
-
Dopilnuj, aby konieczne prace instalacyjne wykonał uprawniony elektryk.
-
Jeśli rozbudowujesz instalację fotowoltaiczną i łączna moc mikroinstalacji przekroczy 6,5 kW, pamiętaj o konieczności uzgodnienia projektu z rzeczoznawcą ppoż. (dotyczy to całej mikroinstalacji, której częścią staje się magazyn).
Zgłoszenie magazynu energii to nie tylko biurokratyczny obowiązek, ale przede wszystkim kwestia bezpieczeństwa Twojego i sieci dystrybucyjnej.
